Các Nawab độc lập khỏi Đế quốc Mogul

Subah Bengal là subah (tỉnh) giàu có nhất của Đế chế Mogul.[13] Nizamat (thống đốc) và diwani (thủ tướng) là hai viên quan đại diện cho hai nhánh chính của chính quyền cấp tỉnh dưới thời Mogul.[14] Subahdar (đứng đầu chính quyền tỉnh) phụ trách vai trò của Thống đốc gọi là nizamat và có một loạt các quan chức cấp dưới hỗ trợ công việc hành pháp, bao gồm các diwan (thủ tướng) chịu trách nhiệm về doanh thu và các vấn đề pháp lý.[14] Sự phân quyền theo khu vực của Đế chế Mogul đã dẫn đến việc tạo ra nhiều thành trì bán độc lập ở các tỉnh Mogul. Khi Đế chế Mogul bắt đầu suy tàn, các Nawab đã lên nắm quyền. [14][15] Đến đầu những năm 1700, Nawab trên thực tế độc lập trong lãnh thổ mình cai quản, mặc dù có cống nạp danh nghĩa cho triều đình Mogul.[15]

Triều đình Mogul phụ thuộc tài chính rất nhiều vào Subah Bengal vì nó là tỉnh giàu có nhất của tiểu lục địa Ấn Độ. Azim-us-Shan, phó vương Mogul của tỉnh Bengal, đã có một cuộc tranh giành quyền lực gay gắt với thủ tướng của ông (diwan) Murshid Quli Khan. Hoàng đế Aurangzeb đã chuyển Azim-us-Shan ra khỏi Bengal do tranh chấp. Sau sự ra đi của phó vương, thủ tướng tỉnh Murshid Quli Khan nổi lên với tư cách là người cai trị trên thực tế của Bengal. Ông ta đã hợp nhất các văn phòng của diwan (thủ tướng) và subedar (phó vương) về tay mình sau một cuộc đảo chính. Năm 1716, Murshid Quli Khan chuyển thủ đô của Bengal từ Dhaka đến một thành phố mới mang tên mình. Năm 1717, Hoàng đế Mogul Farrukhsiyar công nhận Murshid Quli Khan là Nawab cha truyền con nối. Quyền tài phán của Nawab bao gồm các quận của Bengal, Bihar và Orissa.[16] Lãnh thổ của Nawab trải dài từ biên giới với Oudh ở phía tây đến biên giới với Vương quốc Arakan ở phía đông.

Cấp phó của các Nawab là Naib Nazim của Dhaka, thị trưởng của đô thành Dhaka (nay là thủ đô của Bangladesh), nhân vật này có một khối tài sản kếch xù; Naib Nazim của Dhaka cũng cai quản phần lớn miền đông Bengal. Các quan chức quan trọng khác đóng quân ở Patna, Cuttack và Chittagong. Tầng lớp quý tộc bao gồm những Zamindars của Bengal. Nawab được hậu thuẫn bởi gia đình Jagat Seth quyền lực gồm các chủ ngân hàng và người cho vay tiền. Jagat Seth kiểm soát dòng doanh thu từ Bengal vào ngân khố hoàng gia Đế quốc Mogul ở Delhi.[10] Họ từng là nhà tài chính cho cả Nawab và các công ty châu Âu hoạt động trong khu vực.

Nawab thu được nhiều lợi nhuận từ thương mại Muslin ở Bengal (một loại vải cotton dệt trơn), loại vải này được bán đi khắp thế giới, với trung tâm là Dhaka và Sonargaon. Murshidabad là một trung tâm sản xuất lụa chính.[17] Việc đóng tàu ở Chittagong đáp ứng được nhu cầu của Đế quốc Ottoman và châu Âu. Patna là một trung tâm gia công kim loại và khu liên hợp công nghiệp-quân sự. Vùng Bengal-Bihar là nơi xuất khẩu lớn thuốc súng và đá tiêu.[18][19] Nawab đã cai trị một kỷ nguyên phát triển trong lĩnh vực ngân hàng, thủ công mỹ nghệ và các ngành nghề khác.